Tane Hesabı ile İnsan
Son dönemde iyice duyar oldum. İnsanlar tane ile sayılıyor.
”24 tane asker”, ”301 tane madenci”, ”30 tane genç” gibi.. İnsanlar taneyle söyleniyor. Özellikle de ölen ya da yaralanan varsa ”tane” ifadesi kullanılıyor. Sanki insan ölü ya da yaralı olunca taneyle kafa hesabı yapılabilir gibi. Ya da mal, eşya gibi.
İnsanlardan ”tane” hesabıyla bahsetmek bana müthiş derecede insanlık dışı ve gayri ahlaki geliyor. Sanki arka planında ölenleri boş, değersiz gösterme çabası var gibi geliyor. Halbuki ”ateş düştüğü yeri yakıyor”, her yeri değil.
Sadece devlet görevlilerinin, siyasilerin kullanımı da değil tane hesabı ile insan. Günlük hayatta bizler de kullanıyoruz. “Kaç çocuğun var?” diye sorulunca “2 tane kızım 1 tane oğlum var” gibi bir cevap verebiliyoruz. Eşya, mal miktarı bildirir gibi. Can onlar, can. Mal değil.
Dünyada ve memleketimizde en yaygın olan İngilizce, Almanca, Fransızca ve İspanyolca’da tane diye bir kavram olmadığını biliyorum. Yani ”3 persons” ya da ”3 people” denir, ”3 pieces person” denmez. Aynı şekilde ”3 Menschen” denir, ”3 stück Personen” gibi bir kullanım yoktur!
İnsan oralarda adetle hesaplanmaz çünkü.
İnsan oralarda değerlidir çünkü.
İnsan oralarda memleketin temel unsurudur çünkü.
Biraz daha geri kalmış memleketlere bakalım desem. Oralarda nasıl olduğunu araştırsam.. Afrika dediğimizde orada da yerli dillerden çok İngilizce ve Fransızca yaygın. Bir de kuzeyde Arapça. Arapça’da yok öyle bir kullanım. Farsça ve Çince’de de. O dilleri öğrenen ve konuşan bir arkadaşımdan öğrendim.
Peki bizde niye durum farklı?
Niye bizde insanlar tane hesabı yapılabiliyor?
Kıymetimiz adet hesabına göre mi yapılıyor acep?
İnsanlar oralarda, gelişmiş denen ülkelerde değerli demiştik yukarıda. Acep bizde değersiz mi?
Cevap sanırım koskoca bir EVET. Bizde insan hayatı değersiz. İstatistiksel değerlerden öteye geçemiyor insan hayatı. Gezi’de 8 can gitti. Soma’da 301 can. Suruç’ta 32 can. Adıyamanda 1 can. Reyhanlı’da 52 can.. Bu liste daha uzar gider. Çünkü o ‘can’ların adları sanları yok. Onlar tane hesabı yapılabilen insanlardan.
Ne zaman ki siyasetçiler insanlar için ”tane” demeyi bırakır,
Ne zaman ki bir cana dahi zarar geldiğinde tüm memleket ayağa kalkar,
İşte o zaman bu memlekette de insan değerli olur.
Not: Bu yazı ilk olarak Günlüğüm blog sayfamda yayınlandı. Biraz değişiklik ile tekrar yeni web sitemde yayınlıyorum.